28-05-2025 It Debat
Vul het begin/eind-tijdstip in van het moment dat je wilt exporteren, óf gebruik onderstaande knoppen om de huidige tijd in de video in te vullen.
Agendapunt 1 Opening
J.G. Kramer - Voorzitter raad
J.G. Kramer - Voorzitter raad
Agendapunt 2 Debat over Financiële positie en bezuinigingsopties
Gemeente Noardeast-Fryslân: Bezuinigingen Nodig om Financiële Stabiliteit te Waarborgen
De gemeente Noardeast-Fryslân staat voor een grote uitdaging: een bezuinigingsronde van € 6,5 miljoen om de begroting voor 2026-2029 sluitend te krijgen. Dit is noodzakelijk vanwege teruglopende financiering vanuit het Rijk. Het debat over de voorgestelde maatregelen vond plaats op 28 mei 2025.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
In een poging om de financiële huishouding van de gemeente op orde te krijgen, heeft het college van Noardeast-Fryslân een pakket van 36 bezuinigingsmaatregelen (Lijst A) en 13 alternatieve opties (Lijst B) voorgesteld. Deze maatregelen zijn nodig om te voldoen aan de wettelijke verplichting van een meerjarig sluitende begroting en om ondertoezichtstelling door de Provinsje Fryslân te voorkomen.Tijdens het debat benadrukte wethouder Prins het belang van de bezuinigingen: "We moeten echt aan de bak om de inkomsten en uitgaven in evenwicht te krijgen en onze algemene reserve op peil te brengen." De raad werd gevraagd om akkoord te gaan met de voorgestelde maatregelen of alternatieven te overwegen.
Zorgen over het Sociaal Domein
Verschillende fracties uitten hun zorgen over de impact van de bezuinigingen op het sociaal domein. De PvdA en S!N benadrukten dat de kwetsbare inwoners niet de dupe mogen worden van de bezuinigingen. "Het gaat om mensen, en we moeten ervoor zorgen dat zij de zorg krijgen die ze nodig hebben," aldus een raadslid van de PvdA.
De ChristenUnie pleitte voor een kritische blik op de eigen organisatie en stelde voor om het fractiebudget met 10% te verlagen als symboolpolitiek. "We moeten het goede voorbeeld geven," aldus de fractie.
OZB-verhoging en Gemeentehuis
De voorgestelde OZB-verhoging stuitte op weerstand bij enkele fracties. Het CDA benadrukte dat de OZB onder het Friese gemiddelde moet blijven. Ook de geplande nieuwbouw van het gemeentehuis werd ter discussie gesteld. De VVD en Liberaal Noardeast-Fryslân vroegen zich af of deze investering wel noodzakelijk is in tijden van financiële krapte.
Statushouders en Ontheemden
Een ander punt van discussie was het budget voor de huisvesting van extra statushouders. Wethouder Vellinga verduidelijkte dat het budget van € 1,1 miljoen nu breder ingezet kan worden voor de huisvesting van ontheemden in het algemeen, in plaats van alleen voor extra statushouders.
Vervolgstappen
De raad besloot dat er geen extra debat op 5 juni nodig is. De voorgestelde maatregelen worden verder uitgewerkt en meegenomen in de kadernota, die op 26 juni en 3 juli wordt besproken. Het uiteindelijke besluit valt in november, wanneer de begroting definitief wordt vastgesteld.
De gemeente zal een communicatieplan opstellen om inwoners te informeren over de financiële situatie en de gevolgen van de bezuinigingen. Het is duidelijk dat de komende jaren uitdagend zullen zijn voor Noardeast-Fryslân, maar de raad is vastberaden om de financiële stabiliteit van de gemeente te waarborgen.
Samenvatting
Het raadsvoorstel van de gemeente Noardeast-Fryslân betreft bezuinigingsmaatregelen voor de periode 2026-2029, als gevolg van teruglopende financiering van het Rijk. Het college stelt een eerste bezuinigingsronde van € 6,5 miljoen voor, met 36 voorgestelde maatregelen (Lijst A) en 13 alternatieve opties (Lijst B). De raad wordt gevraagd akkoord te gaan met de voorgestelde maatregelen of alternatieven te overwegen. De bezuinigingen zijn noodzakelijk om te voldoen aan de wettelijke verplichting van een meerjarig sluitende begroting en om ondertoezichtstelling door de Provinsje Fryslân te voorkomen. Een tweede bezuinigingsronde is voorzien, afhankelijk van de uitkomsten van de Mei 2025 circulaire van de Rijksoverheid. Het college zal een communicatieplan opstellen om inwoners te informeren over de financiële situatie en de gevolgen van de bezuinigingen. Het debat over de voorstellen vindt plaats op 28 mei 2025, met een besluit gepland op 3 juli 2025.
Gemeente Noardeast-Fryslân: Besunigingen nedich om Finansjele Stabiliteit te garandearjen
De gemeente Noardeast-Fryslân stiet foar in grutte útdaging: in besunigingsronde fan € 6,5 miljoen om de begrutting foar 2026-2029 slútend te krijen. Dit is needsaaklik fanwege ôfnimmende finansiering fanút it Ryk. It debat oer de foarstelde maatregels fûn plak op 28 maaie 2025.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
Yn in poging om de finansjele húshâlding fan de gemeente op oarder te krijen, hat it kolleezje fan Noardeast-Fryslân in pakket fan 36 besunigingsmaatregels (List A) en 13 alternative opsjes (List B) foarsteld. Dizze maatregels binne needsaaklik om te foldwaan oan de wettelike ferplichting fan in mearjierich slútende begrutting en om ûnder tafersjochstelling troch de Provinsje Fryslân foar te kommen.Tidens it debat beklamme wethâlder Prins it belang fan de besunigingen: "Wy moatte echt oan 'e bak om de ynkomsten en útjeften yn lykwicht te krijen en ús algemiene reserve op peil te bringen." De ried waard frege om akkoart te gean mei de foarstelde maatregels of alternative opsjes te oerwaagjen.
Soargen oer it Sosjaal Domein
Ferskate fraksjes úteren harren soargen oer de ynfloed fan de besunigingen op it sosjaal domein. De PvdA en S!N beklammen dat de kwetsbere ynwenners net it slachtoffer wurde meie fan de besunigingen. "It giet om minsken, en wy moatte derfoar soargje dat hja de soarch krije dy't hja nedich hawwe," sa sei in riedslid fan de PvdA.
De ChristenUnie pleite foar in kritysk each op de eigen organisaasje en stelde foar om it fraksjebudget mei 10% te ferleegjen as symboalpolitik. "Wy moatte it goede foarbyld jaan," sa sei de fraksje.
OZB-ferheging en Gemeentehûs
De foarstelde OZB-ferheging stjitte op wjerstân by in pear fraksjes. It CDA beklamme dat de OZB ûnder it Fryske gemiddelde bliuwe moat. Ek de plande nijbou fan it gemeentehûs waard ter diskusje steld. De VVD en Liberaal Noardeast-Fryslân wiene benijd oft dizze ynfestearring wol needsaaklik is yn tiden fan finansjele krapte.
Statushâlders en Ûntheemden
In oar punt fan diskusje wie it budzjet foar de hûsfesting fan ekstra statushâlders. Wethâlder Vellinga ferdúdlikte dat it budzjet fan € 350.000 no breder ynset wurde kin foar de hûsfesting fan ûntheemden yn it algemien, yn plak fan allinnich foar ekstra statushâlders.
Folgjende Stappen
De ried besleat dat der gjin ekstra debat op 5 juny nedich is. De foarstelde maatregels wurde fierder útwurke en meinaam yn de kadernota, dy't op 26 juny en 3 july besprutsen wurdt. It úteinlike beslút falt yn novimber, wannear't de begrutting definityf fêststeld wurdt.
De gemeente sil in kommunikaasjeplan opstelle om ynwenners te ynformearjen oer de finansjele situaasje en de gefolgen fan de besunigingen. It is dúdlik dat de kommende jierren útdaagjend wêze sille foar Noardeast-Fryslân, mar de ried is fêstbesletten om de finansjele stabilitiet fan de gemeente te garandearjen.
Samenvatting
It riedsfoarstel fan de gemeente Noardeast-Fryslân behellet besunigingsmaatregels foar de perioade 2026-2029, as gefolch fan ôfnimmende finansiering fan it Ryk. It kolleezje stelt in earste besunigingsronde fan € 6,5 miljoen foar, mei 36 foarstelde maatregels (List A) en 13 alternative opsjes (List B). De ried wurdt frege akkoart te gean mei de foarstelde maatregels of alternativen te oerwegen. De besunigingen binne needsaaklik om te foldwaan oan de wettelike ferplichting fan in mearjierich slútende begrutting en om ûndertafersjochstelling troch de Provinsje Fryslân te foarkommen. In twadde besunigingsronde is foarsjoen, ôfhinklik fan de útkomsten fan de Mei 2025 sirkulêre fan de Ryksoerheid. It kolleezje sil in kommunikaasjeplan opstelle om ynwenners te ynformearjen oer de finansjele situaasje en de gefolgen fan de besunigingen. It debat oer de foarstellen fynt plak op 28 maaie 2025, mei in beslút pland op 3 july 2025.
-
Analyse van het document
Analyse van het Raadsvoorstel: Bezuinigingsvoorstellen 2026-2029
Titel en Samenvatting:
Het voorstel heet "Bezuinigingsvoorstellen 2026-2029". Het betreft een plan van de gemeente Noardeast-Fryslân om € 6,5 miljoen te bezuinigen als onderdeel van de Kadernota 2026-2029. Dit is noodzakelijk vanwege teruglopende financiering van het Rijk en stijgende kosten in het Sociaal Domein. Het voorstel bevat een lijst met 36 bezuinigingsmaatregelen (Lijst A) en een alternatieve lijst met 13 maatregelen (Lijst B). De raad kan kiezen uit deze lijsten of zelf nieuwe voorstellen inbrengen om de begroting sluitend te maken.
Oordeel over de volledigheid:
Het voorstel is redelijk volledig, met duidelijke lijsten van bezuinigingsopties en een toelichting op de noodzaak ervan. Echter, de exacte impact van de bezuinigingen op de dienstverlening en de gemeenschap wordt niet gedetailleerd besproken.
Rol van de Raad:
De raad moet beslissen of ze akkoord gaan met de voorgestelde bezuinigingen, alternatieven willen overwegen, of zelf nieuwe voorstellen willen inbrengen. Hun rol is cruciaal in het goedkeuren van de uiteindelijke Kadernota.
Politieke Keuzes:
De raad moet kiezen welke bezuinigingsmaatregelen het meest verantwoord zijn, rekening houdend met de impact op de gemeenschap en de lange termijn financiële gezondheid van de gemeente.
SMART en Inconsistenties:
Het voorstel is specifiek en tijdgebonden, maar mist meetbare en haalbare criteria voor de impact van de bezuinigingen. Er zijn geen duidelijke inconsistenties, maar de onzekerheid over de tweede bezuinigingsronde kan als een zwakte worden gezien.
Besluit van de Raad:
De raad moet besluiten of ze de voorgestelde bezuinigingen goedkeuren, alternatieven willen overwegen, of zelf nieuwe voorstellen willen inbrengen.
Participatie:
Het voorstel vermeldt een communicatieplan om inwoners te informeren, maar er is geen sprake van actieve participatie van de gemeenschap in het besluitvormingsproces.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid wordt niet expliciet genoemd als een overweging in het voorstel, wat een gemiste kans kan zijn gezien de lange termijn impact van bezuinigingen.
Financiële Gevolgen:
De bezuinigingen zijn bedoeld om de financiële positie van de gemeente te verbeteren. Er is echter geen gedetailleerde dekking aangegeven voor de specifieke maatregelen, en de afhankelijkheid van toekomstige Rijksbijdragen introduceert onzekerheid.Dossier vormen
Typ of selecteer een zoekterm, voeg optioneel een of meer alternatieven toe (komma gescheiden) en verfijn de zoekopdracht naar behoefte met extra zoektermen.
Bezuinigingsvoorstellen Kadernota 2026-2029 Meerjarenbegroting Financiële toezichthouder Exploitatieresultaat Sociaal Domein Algemene reserve Communicatieplan Rijksbijdragen Financiële kengetallenVerfijning van de zoekopdracht:
Dossier maken
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. Prins - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. Prins - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
A.A. Buwalda - FNP
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. van der Meulen - ChristenUnie
G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. de Boer - Sociaal in Noardeast-Fryslân (S!N)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
G.J. Schoorstra - CDA
J.G. Kramer - Voorzitter raad
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. Ferwerda - VVD
J.G. Kramer - Voorzitter raad
A.A. Buwalda - FNP
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. Ferwerda - VVD
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. Prins - wethouder
D. Ferwerda - VVD
J.G. Kramer - Voorzitter raad
J.G. Kramer - Voorzitter raad
L. Vellinga - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
A.A. Buwalda - FNP
M. Prins - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
M. Prins - wethouder
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. Prins - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
A.A. Buwalda - FNP
G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
A.A. Buwalda - FNP
G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
A.A. Buwalda - FNP
J.G. Kramer - Voorzitter raad
A.A. Buwalda - FNP
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. van der Meulen - ChristenUnie
G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. van der Meulen - ChristenUnie
J.G. Kramer - Voorzitter raad
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. van der Meulen - ChristenUnie
G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. van der Meulen - ChristenUnie
G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. de Boer - Sociaal in Noardeast-Fryslân (S!N)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
G.J. Schoorstra - CDA
J.G. Kramer - Voorzitter raad
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
D. Ferwerda - VVD
J.G. Kramer - Voorzitter raad
M. Prins - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
L. Vellinga - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
L. Vellinga - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
J.G. Kramer - Voorzitter raad
L. Vellinga - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
L. Vellinga - wethouder
J.G. Kramer - Voorzitter raad
J.G. Kramer - Voorzitter raad
00:03:07 - 00:05:52 - 00:07:23 - 00:15:06 - 00:29:58 - 00:34:12 - 00:39:47 - 00:44:56 - 00:52:18 - 00:52:40 - 00:53:19 - 00:58:28 - 00:58:40 - 01:00:08 - 01:01:03 - 01:02:42 - 01:02:50 - 01:05:32 - 01:06:39 - 01:06:47 - 01:08:26 - 01:09:19 - 01:09:57 - 01:10:54 - 01:13:38 - 01:16:39 - 01:19:45 - 01:21:50 - 01:23:21 - 01:25:47 - 01:27:59 - 01:28:37 - 01:29:12 - 01:29:51 - 01:30:04 - 01:31:12