- J.G. Kramer - Voorzitter raad
- A.A. Buwalda - FNP
- D. van der Meulen - ChristenUnie
- G.T. Schaafstal - Partij van de Arbeid (PvdA)
- M. de Boer - Sociaal in Noardeast-Fryslân (S!N)
- G.J. Schoorstra - CDA
- S.J. Vogelzang - Liberaal Noardeast-Fryslân (LNF)
- D. Ferwerda - VVD
Gemeente Noardeast-Fryslân: Bezuinigingen Nodig om Financiële Stabiliteit te Waarborgen
De gemeente Noardeast-Fryslân staat voor een grote uitdaging: een bezuinigingsronde van € 6,5 miljoen om de begroting voor 2026-2029 sluitend te krijgen. Dit is noodzakelijk vanwege teruglopende financiering vanuit het Rijk. Het debat over de voorgestelde maatregelen vond plaats op 28 mei 2025.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
In een poging om de financiële huishouding van de gemeente op orde te krijgen, heeft het college van Noardeast-Fryslân een pakket van 36 bezuinigingsmaatregelen (Lijst A) en 13 alternatieve opties (Lijst B) voorgesteld. Deze maatregelen zijn nodig om te voldoen aan de wettelijke verplichting van een meerjarig sluitende begroting en om ondertoezichtstelling door de Provinsje Fryslân te voorkomen.Tijdens het debat benadrukte wethouder Prins het belang van de bezuinigingen: "We moeten echt aan de bak om de inkomsten en uitgaven in evenwicht te krijgen en onze algemene reserve op peil te brengen." De raad werd gevraagd om akkoord te gaan met de voorgestelde maatregelen of alternatieven te overwegen.
Zorgen over het Sociaal Domein
Verschillende fracties uitten hun zorgen over de impact van de bezuinigingen op het sociaal domein. De PvdA en S!N benadrukten dat de kwetsbare inwoners niet de dupe mogen worden van de bezuinigingen. "Het gaat om mensen, en we moeten ervoor zorgen dat zij de zorg krijgen die ze nodig hebben," aldus een raadslid van de PvdA.
De ChristenUnie pleitte voor een kritische blik op de eigen organisatie en stelde voor om het fractiebudget met 10% te verlagen als symboolpolitiek. "We moeten het goede voorbeeld geven," aldus de fractie.
OZB-verhoging en Gemeentehuis
De voorgestelde OZB-verhoging stuitte op weerstand bij enkele fracties. Het CDA benadrukte dat de OZB onder het Friese gemiddelde moet blijven. Ook de geplande nieuwbouw van het gemeentehuis werd ter discussie gesteld. De VVD en Liberaal Noardeast-Fryslân vroegen zich af of deze investering wel noodzakelijk is in tijden van financiële krapte.
Statushouders en Ontheemden
Een ander punt van discussie was het budget voor de huisvesting van extra statushouders. Wethouder Vellinga verduidelijkte dat het budget van € 1,1 miljoen nu breder ingezet kan worden voor de huisvesting van ontheemden in het algemeen, in plaats van alleen voor extra statushouders.
Vervolgstappen
De raad besloot dat er geen extra debat op 5 juni nodig is. De voorgestelde maatregelen worden verder uitgewerkt en meegenomen in de kadernota, die op 26 juni en 3 juli wordt besproken. Het uiteindelijke besluit valt in november, wanneer de begroting definitief wordt vastgesteld.
De gemeente zal een communicatieplan opstellen om inwoners te informeren over de financiële situatie en de gevolgen van de bezuinigingen. Het is duidelijk dat de komende jaren uitdagend zullen zijn voor Noardeast-Fryslân, maar de raad is vastberaden om de financiële stabiliteit van de gemeente te waarborgen.
Samenvatting van het voorstel
Het raadsvoorstel van de gemeente Noardeast-Fryslân betreft bezuinigingsmaatregelen voor de periode 2026-2029, als gevolg van teruglopende financiering van het Rijk. Het college stelt een eerste bezuinigingsronde van € 6,5 miljoen voor, met 36 voorgestelde maatregelen (Lijst A) en 13 alternatieve opties (Lijst B). De raad wordt gevraagd akkoord te gaan met de voorgestelde maatregelen of alternatieven te overwegen. De bezuinigingen zijn noodzakelijk om te voldoen aan de wettelijke verplichting van een meerjarig sluitende begroting en om ondertoezichtstelling door de Provinsje Fryslân te voorkomen. Een tweede bezuinigingsronde is voorzien, afhankelijk van de uitkomsten van de Mei 2025 circulaire van de Rijksoverheid. Het college zal een communicatieplan opstellen om inwoners te informeren over de financiële situatie en de gevolgen van de bezuinigingen. Het debat over de voorstellen vindt plaats op 28 mei 2025, met een besluit gepland op 3 juli 2025.