De gemeenteraad van Noardeast-Fryslân heeft op 16 oktober 2025 gedebatteerd over nieuwe regels voor zonnepanelen, warmtepompen en thuisbatterijen in beschermde stads- en dorpsgezichten. Het doel is om duurzame energieoplossingen te bevorderen zonder de historische uitstraling van deze gebieden aan te tasten.
Politiekverslaggever Rijk de Bat
In een levendig debat besprak de gemeenteraad van Noardeast-Fryslân de voorgestelde beleidsregels die meer ruimte moeten bieden voor duurzame energieoplossingen in beschermde stads- en dorpsgezichten. De regels zijn bedoeld om bij te dragen aan de doelstelling om in 2030 minstens 70% van de elektriciteit duurzaam op te wekken, terwijl het behoud van de karakteristieke kwaliteiten van deze gebieden gewaarborgd blijft.
J.H. Lammering van de Partij van de Arbeid (PvdA) opende het debat met een motie om de beleidsregels te herzien. "Als je echt serieus werk wil maken van verduurzaming, dan moet je beperkende maatregelen uit de beleidsregels houden," stelde Lammering. Hij benadrukte dat de energietransitie offers vraagt en dat de regels te veel beperkingen opleggen.
Mevrouw Van Midlum van Gemeentebelangen Noardeast-Fryslân toonde zich tevreden met het huidige voorstel, maar vond de regelgeving omtrent de kleur van zonnepanelen betuttelend. "Er zijn genoeg steden waar dat vrij gelaten wordt. Laten wij nou niet het braafste jongetje van de klas zijn," zei ze, terwijl ze haar steun uitsprak voor een amendement van Sociaal in Noardeast-Fryslân (S!N) dat meer flexibiliteit zou bieden.
M. de Boer van S!N benadrukte het belang van duidelijkheid voor de burgers. "Wij willen als partij zoveel mogelijk duidelijkheid voor de burgers en door dit op maatwerk te schuiven, krijg je onduidelijkheid," aldus De Boer. Het amendement van S!N, dat meer flexibiliteit in kleurgebruik van zonnepanelen voorstelde, kreeg brede steun in de raad.
Het college, vertegenwoordigd door wethouder B. Koonstra, adviseerde negatief over de motie van de PvdA, maar stond open voor maatwerk binnen de beleidsregels. "Er is altijd ruimte voor maatwerk binnen een beleidsregel," verzekerde Koonstra.
Na een korte schorsing stemde de raad over de motie en het amendement. De motie van de PvdA werd verworpen, maar het amendement van S!N werd aangenomen. Hiermee is de weg vrijgemaakt voor een beleidsregel die meer ruimte biedt voor duurzame energieoplossingen, terwijl de historische uitstraling van de beschermde gezichten behouden blijft.
De nieuwe regels worden opgenomen in de welstandsnota en treden in werking na officiële bekendmaking. Met deze stap zet Noardeast-Fryslân een belangrijke stap richting een duurzamere toekomst, zonder het erfgoed uit het oog te verliezen.
Samenvatting van het voorstel
De gemeente Noardeast-Fryslân overweegt nieuwe regels in te voeren voor zonnepanelen, warmtepompen en thuisbatterijen in beschermde stads- en dorpsgezichten. Deze regels moeten meer ruimte bieden voor duurzame energieoplossingen zonder de historische uitstraling van deze gebieden aan te tasten. De gemeenteraad bespreekt dit voorstel op 16 oktober 2025. De beleidsregel is aangepast na reacties van inwoners en experts. Er zijn inloopavonden georganiseerd en zienswijzen verzameld om de ontwerp beleidsregel te verbeteren. De nieuwe regels moeten bijdragen aan de doelstelling om in 2030 minstens 70% van de elektriciteit duurzaam op te wekken. Hoewel de regels versoepeld worden, blijft het behoud van de karakteristieke kwaliteiten van de beschermde gezichten belangrijk. De beleidsregel wordt na goedkeuring opgenomen in de welstandsnota en treedt in werking na officiële bekendmaking.
Documenten
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting:
De titel van het voorstel is "Besluitvorming ‘Beleidsregel zonnepanelen en -collectoren, buitenunits van warmtepompen en airco’s, en thuisbatterijen in beschermde stads- en dorpsgezichten’." Het voorstel beoogt de regels voor het plaatsen van zonnepanelen, zonnecollectoren, buitenunits van warmtepompen, airco’s en thuisbatterijen in beschermde stads- en dorpsgezichten te verruimen. Dit gebeurt met behoud van de uitstraling en authenticiteit van deze gebieden. De beleidsregel is aangepast op basis van reacties van inwoners en belanghebbenden. Het doel is om meer duurzame energieopwekking mogelijk te maken zonder de karakteristieke kwaliteiten van de beschermde gezichten aan te tasten.
Volledigheid van het Voorstel:
Het voorstel is volledig en gedetailleerd. Het bevat een uitgebreide toelichting op de achtergrond, de inspraakprocedure, de wijzigingen die zijn doorgevoerd, en de argumenten voor het voorstel. Er zijn bijlagen toegevoegd die de wijzigingen en reacties verder verduidelijken.
Rol van de Raad:
De raad heeft de bevoegdheid om de beleidsregel vast te stellen. Dit is in lijn met artikel 4:19 van de Omgevingswet, dat de raad de bevoegdheid geeft om beleidsregels over het uiterlijk van bouwwerken vast te stellen.
Politieke Keuzes:
De raad moet beslissen of zij instemt met de verruiming van de regels voor duurzame energieoplossingen in beschermde stads- en dorpsgezichten, waarbij een balans moet worden gevonden tussen duurzaamheid en behoud van historische waarden.
SMART en Inconsistenties:
Het voorstel is specifiek en meetbaar in termen van de doelen die het wil bereiken, zoals het verhogen van duurzame energieopwekking. Het is tijdgebonden met een duidelijke planning voor besluitvorming. Er zijn geen duidelijke inconsistenties in het voorstel.
Besluit van de Raad:
De raad moet besluiten om in te stemmen met de reactienota en de gewijzigde beleidsregel vast te stellen, en de bestaande regels in te trekken en te vervangen door de nieuwe beleidsregel.
Participatie:
Het voorstel beschrijft een participatieproces waarbij inwoners en belanghebbenden hun zienswijzen konden indienen. Er zijn inloopavonden georganiseerd en de reacties zijn meegenomen in de reactienota.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid is een centraal thema in het voorstel. Het richt zich op het vergroten van de mogelijkheden voor duurzame energieopwekking in beschermde gebieden.
Financiële Gevolgen:
Het voorstel heeft geen financiële consequenties voor de gemeente.
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting:
Het amendement betreft de "Beleidsregel zonnepanelen en -collectoren, buitenunits van warmtepompen en airco’s, en thuisbatterijen in beschermde stads- en dorpsgezichten" met als specifiek onderwerp de kleur van zonnepanelen en -collectoren. Het amendement stelt voor om de beleidsregels te wijzigen zodat zonnepanelen en -collectoren niet alleen in zwart, antraciet of donkergrijs, maar ook in een kleur overeenkomend met het achterliggende dakvlak geplaatst mogen worden. Dit biedt meer flexibiliteit voor burgers en draagt bij aan verduurzaming zonder afbreuk te doen aan cultuurhistorische waarden.
Volledigheid van het Voorstel:
Het voorstel is redelijk volledig. Het biedt een duidelijke wijziging van de bestaande beleidsregels en motiveert de noodzaak van de wijziging. Echter, het zou baat hebben bij meer gedetailleerde informatie over de impact op cultuurhistorische waarden en verduurzaming.
Rol van de Raad:
De raad moet het amendement beoordelen, bespreken en besluiten of het wordt aangenomen. De raad speelt een cruciale rol in het vaststellen van de beleidsregels die van invloed zijn op de plaatsing van zonnepanelen in beschermde gebieden.
Politieke Keuzes:
De raad moet kiezen tussen het handhaven van de huidige restrictieve regels of het aannemen van het amendement dat meer flexibiliteit biedt. Dit vraagt om een afweging tussen behoud van cultuurhistorische waarden en het stimuleren van verduurzaming.
SMART en Inconsistenties:
Het voorstel is specifiek en meetbaar in termen van de kleurvereisten voor zonnepanelen. Het is echter minder specifiek over de implementatie en handhaving. Er zijn geen duidelijke inconsequenties, maar de praktische uitvoering van de kleurmatching met dakvlakken kan uitdagend zijn.
Besluit van de Raad:
De raad moet beslissen of het amendement wordt aangenomen of verworpen. Dit besluit bepaalt of de beleidsregels worden aangepast zoals voorgesteld.
Participatie:
Het voorstel vermeldt niet expliciet hoe participatie van burgers of andere belanghebbenden is meegenomen in het proces. Dit kan een aandachtspunt zijn voor de raad.
Duurzaamheid:
Duurzaamheid is een centraal thema in het voorstel, aangezien het amendement beoogt de installatie van zonnepanelen te vergemakkelijken, wat bijdraagt aan de energietransitie.
Financiële Gevolgen:
Het voorstel bespreekt niet expliciet de financiële gevolgen of hoe deze gedekt worden. Het zou nuttig zijn om te weten of er kosten zijn verbonden aan de implementatie van de wijziging en hoe deze worden gefinancierd.
-
Analyse van het document
Titel en Samenvatting
Titel: Motie Art. 48 RvO naar aanleiding van agendapunt nr. 7 in de raadsvergadering van 16 oktober 2025
Samenvatting: De motie betreft het voorstel om beleidsregels vast te stellen voor het plaatsen van zonnepanelen en -collectoren in beschermde stads- en dorpsgezichten. Het college had voorgesteld om ook regels te maken voor buitenunits van warmtepompen, airco’s en thuisbatterijen. De motie stelt dat deze laatste categorieën geen significante invloed hebben op het aangezicht en daarom niet onder de beleidsregels hoeven te vallen. De raad wordt gevraagd de beleidsregels van de agenda te halen en het college op te roepen met een nieuw voorstel te komen dat alleen betrekking heeft op zonnepanelen en -collectoren.
Oordeel over de volledigheid van het voorstel
Het voorstel is redelijk volledig in de zin dat het duidelijk maakt welke wijzigingen de indiener wil zien in de beleidsregels. Echter, het biedt geen gedetailleerde analyse van de mogelijke gevolgen van het uitsluiten van warmtepompen, airco’s en thuisbatterijen.
Rol van de Raad
De raad moet beslissen of zij de voorgestelde beleidsregels van de agenda haalt en het college vraagt om met een nieuw voorstel te komen. De raad speelt een cruciale rol in het goedkeuren of afwijzen van de motie en het sturen van het beleid.
Politieke Keuzes
De raad moet kiezen tussen het volgen van het oorspronkelijke voorstel van het college of het aanpassen van de beleidsregels zoals voorgesteld in de motie. Dit omvat een afweging tussen esthetische overwegingen in beschermde gebieden en de noodzaak van energietransitie.
SMART Analyse en Inconsistenties
De motie is specifiek en tijdgebonden, maar mist meetbare en haalbare elementen. Er zijn geen duidelijke doelen of evaluatiecriteria opgenomen. Er zijn geen directe inconsistenties, maar de motie kan leiden tot onduidelijkheid over de behandeling van andere energiebesparende technologieën.
Besluit van de Raad
De raad moet besluiten of zij de motie aanneemt en het college vraagt om een nieuw voorstel te ontwikkelen dat alleen betrekking heeft op zonnepanelen en -collectoren.
Participatie
De motie zegt niets expliciet over participatie van inwoners of andere belanghebbenden in het proces van beleidsontwikkeling.
Duurzaamheid
Duurzaamheid is een centraal thema in de motie, gezien de focus op energietransitie en het gebruik van alternatieve energievormen.
Financiële Gevolgen
De motie bespreekt niet expliciet de financiële gevolgen of hoe deze gedekt zouden worden. Het is onduidelijk of het uitsluiten van bepaalde technologieën financiële voordelen of nadelen met zich meebrengt.
-
-
-
-